Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитеті Азаматтық білім берудің ғылыми-ақпарат орталығы

Балаларға арналған кітаптар мен анимациялық фильмдердің сюжеттері мен кейіпкерлерін қолдану арқылы жасалған бала құқықтарын оқыту жөніндегі әдістемелік нұсқаулық

А.Х. Арғынов, Р.А. Жұмақанова Балаларға арналған кітаптар мен анимациялық фильмдердің сюжеттері мен кейіпкерлерін қолдану арқылы жасалған бала құқықтарын оқыту жөніндегі әдістемелік нұсқаулық.- Алматы: Азаматтық білім берудің ғылыми-ақпарат орталығы, 2009.- 41 б.

• 
  оқушылардың түрлі жағдайларды талдау, елестетілетін жағдайларға қатысу және ертегі, анимациялық фильмдердің кейіпкерлерінің мінез-құлықтарын бағалау барысында әлеуметтік құндылықтарын және азаматтық-құқықтық белсенділіктерін қалыптастыру;
  
• 
  топпен жұмыс істеу, өз пікірін білдіру, өз көзқарасы мен құқықтарын дәлелдеу, басқа адамдардың құқықтары мен бостандығын құрметтеу қабілеттерін дамыту;
  
• 
  балаларды құқықтық жағдайларды суреттермен көрсетуге тарту.
  

• 
  адам құқықтарын және негізгі бостандығын құрметтеуді нығайту;
  
• 
  адамзат ар-намысын бағалау және өзін-өзі құрметтеуді және басқаларға құрметпен қарауды дамыту;
  
• 
  басқа адамдардың құқықтарын құрметтеуге апаратын қарым-қатынас пен мінез-құлықты дамыту;
  
• 
  өмірдің қай саласы болмасын әйелдер мен еркектер үшін шынайы гендерлік теңсіздік пен тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ету;
  
• 
  түрлі бағыттарды, әсіресе, түрлі ұлттық, этникалық, діни, тілдік және басқа да аз топтар мен бірлестіктерге қатысты түрліліктерді құрметтеуге, түсінуге, дұрыс қабылдауға ықпал ету;
  
• 
  азаматтылықты аса белсенділікпен көрсету үшін адамдардың мүмкіндіктерін арттыру;
  
• 
  демократияны, дамуды, әлеуметтік әділдікті, ұжымдық біртұтастықты, адамдар мен халықтар арасындағы ынтымақтастық пен достастықты қолдау;
  
• 
  адам құқықтарының жалпыға ортақ құндылықтарына, халықаралық түсіністікке, төзімділік пен зорлық-зомбылықты қолданбауға негізделген әлем мәдениетін құруға бағытталған халықаралық органдардың қызметін қолдау.
  

• 
  өзін және басқаны бағалау;
  
• 
  адам құқықтарын күнделікті өмірде мойындау және құрметтеу;
  
• 
  өзінің жеке негізгі құқықтарын түсіну және оларды түйсініп үйрену;
  
• 
  айырмашылықтарды мойындау және құрметтеу;
  
• 
  қақтығыстарды зорлық-зомбылықсыз, басқа адамдардың құқықтарына құрметпен қарау арқылы шешіп үйрену;
  
• 
  балалардың әрекет ету қабілеттеріне сенімділіктерін, олардың адам құқықтарын қорғау мен дәлелдеу дағдыларын дамыту.
  

• 
  Адам құқықтары оның отбасыдағы, мектептегі, қоғамдағы және бүкіл әлемдегі жүріс-тұрысының стандарттарын ұсынады;
  
• 
  Адам құқықтарының нормалары оларды түсіндіру және жүзеге асыру әдістері түрлі болғанымен өзі әмбебап болып табылады;
  
• 
  Әрбір бала адам құқықтарына ие болуымен қатар басқа да адамдардың құқықтарын құрметтеуге міндетті. Мұндай құқықтарға қорғалу, қамсыздандырылу және қатысу құқықтары, мәселен, мазалаған мәселелер бойынша баланың өз пікірін білдіре алу құқығы және тағы сол сияқты құқықтар жатады.
  

• 
  Белсенді түрде тыңдау және араласу: түрлі көзқарастарды тыңдай білу, өз пікірін айта білу және басқалардың, өзінің пікірін бағалай білу;
  
• 
  Сын көзбен ойлап қарау: дәйектер мен пікірлер арасын ажырата білу, теріс ұғым мен бір жақты пікірді, сондай-ақ түрлі айла-амалдарды тани білу;
  
• 
  Топпен жүргізілетін жұмысқа қатысу және қақтығыстарды бейбіт жолмен шешу;
  
• 
  Консесусқа қол жеткізу;
  
• 
  Құрбы-құрдастармен орындалатын жаттығуларға белсенді қатысу;
  
• 
  өз пікірін сенімді түрде айта білу;
  
• 
  проблемаларды шеше білу.
  

• 
  Өзіне және басқа адамдарға деген ізгі қатынас;
  
• 
  өз әрекеттеріне деген жауапкершілік сезім;
  
• 
  түрлі құбылыстарға деген әуестік, әділдік және түсінушілік;
  
• 
  басқа адамдарға деген жанашырлық және тілектестік, адам құқықтары бұрмаланған адамға көмектесуге ұмтылыс;
  
• 
  адамгершілік сезімі, өз құндылықтарын және әлеуметтік, мәдени, тілдік немесе діни айырмашылықтарға қарамастан басқалардың құндылықтарын құрметтеу;
  
• 
  әр адамға әділ қарым-қатынас үшін әділдік және әлеуметтік жауапкершілік сезімі;
  
• 
  өз мектебін немесе қоғамын жақсартуға үлес қосуға асығу.